Pa-goryo-goryo sa Comelec

Timaan nga ang Commission on Elections (Comelec) di interesadong mosusi sa pasangil nga ang tag-iya sa Smartmatic nakigtagbo sa kampo sa usa ka presidentiable dayong eleksiyon sa Mayo 2022: Hangtod karon, duha ka buwan human luwating pasangil, wa sila kaila kinsay tag-iya sa Smartmatic.

Hilom ang Comelec human nabisto ang pasangil niadtong Septiyembre ning tuiga. Kalit lang nipahibawo, klaro nga napugos kay kinahanglan nga manalipod sa ilang 2024 budget sa plenaryo sa Senado, nga duna diay gitukod nga 12-man investigative panel ug mapahibawo nang resulta sa imbestigasyon sa sunod buwan.

* * *

Di kinahanglang magpa-goryo-goryo silang Comelec Chairman George Garcia ug kaubanan. Ang nihimo sa pasangil nga si kanhi Kongresista Glenn Chong sa Biliran, nga nangangkong nangampanya para sa kandidatura ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. sukad sa Oktubre 2021, nihingan sa mga nitambong sa tigom:

• Smartmatic President Roger Piñate;

• First Lady Liza Araneta Marcos;

• Atty. Ivan John Uy (nagsilbing IT expert sa kampanya nga gitudlong secretary sa Department of Information and Communications Technology); ug

•Atty. Hubert Guevarra (abogado sa kampanya nga gitudlong senior deputy executive secretary ug assistant presidential legal counsel).

* * *

Sa pagtambong sa Comelec officials sa plenaryo sa Senado niadtong Lunes, wa silang katubag sa pangutana ni Senate Minority Leader Koko Pimentel kinsa ang tag-iya sa Smartmatic. Igo lang niingon nga ang ilang nailhan nga presidente sa Smartmatic mao si Cesar Flores.

Wa silang kalili sa Wikipedia sa Smartmatic nga wa maghisgot bisan kausa ni Flores pero niila sa tulo ka enhinyero nga nagtukod sa Smartmatic sa Estados Unidos niadtong tuig 2000: Antonio Mugica, Alfredo José Anzola, ug Roger Piñate.

* * *

May sukaranan hinuon ang Comelec nga magduda sa ka way klaro sa kasayuran ni Chong, nga kaniadto pang nagsige og saway sa Smartmatic. Kay samtang niinsistir nga gitikas sa Smartmatic ang eleksiyon, giklaro niya nga di si Marcos ang nadugangan og boto kon dili si kanhi bise presidente Leni Robredo.

Matod ni Chong 41 milyones unta ang boto ni Marcos ug 5 milyones ra ang kang Robredo. Pero tungod sa kabalaka nga moulbo ang lapad nga protesta, gipaburot ang boto ni Robredo ngadto sa 15 milyones nga gipahiyos ang boto ni Marcos ngadto sa 31 milyones.